Jak znaleźć kierunek, który rzeczywiście pomoże w karierze zawodowej?

Według raportu „Skok w dorosłość” opracowanego przez Politechnikę Wrocławską aż 31,5% badanych nie było pewnych, czy chcą rozpocząć studia. Ten brak zdecydowania najczęściej wynika z trudności w wyborze kierunku, który sprawdzi się nie tylko teraz, ale również w kolejnych latach. To decyzja, która może wyznaczyć dalszą drogę zawodową – dlatego warto potraktować ją poważnie, szczególnie w czasach, gdy rynek pracy zmienia się w zawrotnym tempie. Zainteresowanie daną dziedziną i opinie bliskich mogą być pomocne, ale dziś to za mało. Potrzebne jest szersze spojrzenie – takie, które uwzględnia oczekiwania pracodawców i kierunki rozwoju różnych sektorów.

Czego można się dowiedzieć z analiz rynku pracy?

Nie tylko eksperci od gospodarki śledzą trendy związane z zatrudnieniem. Coraz więcej osób wybierających studia zagląda do raportów, które pokazują, gdzie w przyszłości będzie największe zapotrzebowanie na pracowników. W obliczu postępujących zmian technologicznych i rosnących wyzwań klimatycznych trudno przewidzieć każdy scenariusz, ale wiele wskazuje na to, które branże będą się rozwijać. Ogromne tempo notują m.in. sztuczna inteligencja, analiza danych, cyberbezpieczeństwo i biotechnologie – to właśnie te obszary kształtują kierunki w nowoczesnych gospodarkach. Jednocześnie coraz większe znaczenie zyskują zawody związane z ochroną zdrowia, zarówno w zakresie leczenia, jak i profilaktyki, opieki psychicznej, wsparcia seniorów czy świadczeń zdalnych.

Z danych „Barometru Zawodów” wynika, że problemy z brakiem wykwalifikowanych pracowników pojawiają się w wielu branżach. Pracodawcy wciąż potrzebują informatyków, specjalistów od bezpieczeństwa systemów czy analityków danych, którzy potrafią wyciągać trafne wnioski z chaotycznych zbiorów informacji. Rosnące znaczenie mają też zawody związane z ekologią – osoby zajmujące się odnawialnymi źródłami energii, inżynierowie odpowiedzialni za zasady zrównoważonego rozwoju czy eksperci oceniający „zielone” technologie. Mając tę wiedzę, łatwiej dobrać kierunek, który da konkretne umiejętności i pozwoli odnaleźć się w przyszłości.

Technologie zmieniają zawody

Coraz większy wpływ na rynek pracy mają automatyzacja i rozwój systemów opartych na AI. Wiele prostych czynności przestaje wymagać udziału człowieka. To jednak nie znaczy, że praca całkowicie zniknie – zmieni się raczej to, jak wygląda i czego wymaga. Dlatego warto już na etapie studiów sprawdzić, czy uczelnia uczy umiejętności, których nie da się łatwo zastąpić maszyną.

Spójrzmy na marketing: ograniczenie się do publikowania postów w social mediach może nie wystarczyć. Większy potencjał mają kompetencje związane z analizą zachowań klientów, automatyzacją kampanii i rozumieniem, jak działają algorytmy wyszukiwarek. To umiejętności, których nie da się łatwo zaprogramować. Podobnie jest z kierunkami humanistycznymi – ktoś, kto potrafi łączyć wiedzę psychologiczną z narzędziami technologicznymi albo dostrzega wpływ cyfrowych rozwiązań na zdrowie psychiczne, zyskuje przewagę nad osobami korzystającymi wyłącznie z klasycznych podejść.

Kierunki praktyczne i interdyscyplinarne

Coraz więcej maturzystów rozważa studia, które łączą kilka dziedzin i pozwalają działać z realnym wpływem na otoczenie, np. logistykę, inżynierię środowiska ratownictwo medyczne czy pielęgniarstwo. Ich siła polega na tym, że dają nie tylko wiedzę teoretyczną, ale też konkretne umiejętności przydatne w wielu sytuacjach, zarówno lokalnych, jak i globalnych.

Na przykład osoba studiująca ratownictwo może współpracować z psychologiem w zespołach interwencyjnych lub reagować w sytuacjach kryzysowych, nie tylko medycznych. Logistyk, który dobrze zna podstawy geodezji i systemy informacji przestrzennej, potrafi planować procesy transportowe z większą precyzją. A pielęgniarka z wykształceniem środowiskowym rozumie, jak warunki życia wpływają na zdrowie pacjentów. Również kierunki takie jak europeistyka rozwijają umiejętność poruszania się w złożonych realiach społecznych i administracyjnych – przydatną nie tylko w instytucjach unijnych, ale też w organizacjach lokalnych.

To właśnie takie powiązania między teorią a praktyką i między różnymi dziedzinami sprawiają, że studenci tych kierunków wnoszą do zawodu coś więcej niż tylko wyuczoną wiedzę. Uczą się myśleć interdyscyplinarnie i reagować elastycznie – a te cechy będą miały znaczenie niezależnie od tego, jak zmieni się świat.

Kompetencje, które sprawdzają się w zmiennym świecie

Choć technologie potrafią analizować ogromne ilości danych w błyskawicznym tempie, są obszary, w których ludzka intuicja, elastyczność i wrażliwość sprawdzają się znacznie lepiej. Rynek pracy coraz wyraźniej premiuje umiejętności uniwersalne, które można wykorzystać w wielu sytuacjach zawodowych i które pomagają odnaleźć się w nowym otoczeniu. Osoby, które potrafią rozwiązywać problemy, dostosowywać się do zmieniających się warunków i skutecznie budować relacje, łatwiej odnajdują się w dynamicznych warunkach.

Warto rozwijać kompetencje, które pozostają użyteczne bez względu na wybrany kierunek:

twórcze myślenie – umiejętność podchodzenia do wyzwań z innej strony i proponowania nieoczywistych rozwiązań;
świadomość emocjonalna – zdolność rozpoznawania emocji, reagowania z empatią i budowania porozumienia;
praca zespołowa – współdziałanie w różnorodnym środowisku, także wtedy, gdy podejścia i doświadczenia się różnią;
kompetencje cyfrowe – rozumienie działania technologii, znajomość podstaw programowania i analiza danych.

Studia to świetny moment, by ćwiczyć te umiejętności – udział w projektach grupowych, prezentacjach, praktykach czy wyjazdach zagranicznych daje okazję do zdobycia doświadczeń, które okażą się przydatne bez względu na branżę.

Edukacja nigdy się nie kończy

W świecie, gdzie zmiany technologiczne następują szybciej niż aktualizacje programów nauczania, sam dyplom przestaje wystarczać. Coraz częściej traktuje się go jako pierwszy krok, który otwiera drogę do dalszego rozwoju, a nie jego podsumowanie. Dlatego tak cenne staje się nastawienie na ciągłą naukę i elastyczność, która pozwala przyswajać nowe sposoby działania i porzucać te, które już się nie sprawdzają.

Kto wychodzi z uczelni z przekonaniem, że edukacja trwa przez całe życie, zyskuje przewagę. Taka postawa ułatwia reagowanie na nowe wymagania, daje możliwość zmiany kierunku i pozwala traktować nowe sytuacje jako wyzwanie, nie jako zagrożenie. Szczególnie w zawodach, które nieustannie się przekształcają, ta gotowość decyduje o tym, kto zostaje w grze.

Program studiów ma znaczenie – jak go rozsądnie ocenić?

Przy wyborze kierunku dobrze przyjrzeć się nie tylko nazwie, lecz także formie, w jakiej przekazywana jest wiedza. Cenniejszy od samej teorii jest sposób, w jaki uczelnia angażuje studentów – czy stawia na samodzielność, zachęca do szukania powiązań między różnymi dziedzinami i pozwala zadawać pytania. Warto zajrzeć do dostępnych na stronie internetowej sylabusów i porównać programy; ten sam kierunek może mieć zupełnie inną strukturę na różnych uczelniach.

Ważne, by sprawdzić proporcje między wykładami a zajęciami praktycznymi, ale też upewnić się, czy uczelnia oferuje dodatkowe możliwości, jak np. udział w warsztatach, interdyscyplinarnych projektach, działaniach terenowych czy współpracę z firmami i instytucjami. Elastyczna ścieżka, w której samodzielnie wybierasz część przedmiotów, daje szansę na zbudowanie zestawu kompetencji dostosowanego do Twoich planów. Na przykład informatyk, który uczy się także podstaw psychologii, lepiej projektuje aplikacje z myślą o użytkowniku. A student logistyki, który zna podstawy analizy danych (data science), potrafi optymalizować procesy w bardziej precyzyjny sposób.

Pomocne wskazówki dotyczące wyboru studiów znajdziesz tutaj: https://cosinusyoung.pl/blog/planowanie-kariery-edukacyjnej/jakie-studia-wybrac,35

Ambicje i realia – jak znaleźć równowagę?

Gdy już poznasz branże, które dają największe szanse zawodowe, warto spojrzeć na nie w kontekście własnych możliwości i wartości. Jeśli kierujesz się wyłącznie trendami albo wybierasz coś, co akurat jest modne, możesz z czasem stracić zapał. Z kolei decyzja oparta wyłącznie na pasji, bez refleksji nad realiami rynku, może sprawić, że po studiach poczujesz zawód.

Najlepsze rezultaty pojawiają się wtedy, gdy zainteresowania spotykają się z rzeczywistym zapotrzebowaniem. Taka decyzja wymaga jednak poznania siebie i gotowości do zmiany planu, jeśli pojawi się taka potrzeba. Czasem wystarczy jeden dodatkowy kurs, praktyka lub projekt, by lepiej połączyć przyjemność z nauki z bezpieczeństwem zawodowym.

Poznaj siebie – to pierwszy krok do dobrej decyzji

Zanim zaczniesz przeglądać katalogi studiów i analizować dostępne kierunki, spróbuj odpowiedzieć na pytanie, co naprawdę sprawia Ci satysfakcję. Czy dobrze czujesz się w pracy z ludźmi? Czy wolisz działać samodzielnie, w ciszy i skupieniu? Czy lepiej odnajdujesz się w logicznych strukturach, czy raczej potrzebujesz swobody twórczej?

Nie chodzi tylko o szkolne wyniki – ważniejsze jest to, co Cię angażuje i daje poczucie sensu. Jeśli potrzebujesz wsparcia, możesz skorzystać z testów predyspozycji zawodowych, które dostępne są w poradniach psychologiczno-pedagogicznych lub uczelnianych biurach karier. Równie istotne jak umiejętności są Twoje oczekiwania wobec przyszłej pracy. Czy zależy Ci na poczuciu stabilizacji, atrakcyjnych zarobkach, elastyczności godzin? A może szukasz zajęcia, które pozwoli Ci działać na rzecz innych? Takie refleksje, połączone z obserwacją rynku, pomagają wybrać drogę, która będzie zgodna i z Tobą, i z tym, czego szukają pracodawcy.

Kierunek studiów jako świadoma inwestycja

Zastanawiając się, które studia otworzą najwięcej możliwości, warto spojrzeć szerzej niż tylko na nazwę kierunku. Dobrze, gdy decyzja opiera się na połączeniu realiów rynku z osobistymi zdolnościami, wartościami i długofalową wizją rozwoju. Nie trzeba szukać jednej, niezmiennej ścieżki. Lepiej zadbać o elastyczność i rozwijać takie umiejętności, które pozostaną przydatne bez względu na zmiany.

Edukacja to znacznie więcej niż zajęcia na uczelni – to także projekty, wspólne działania, budowanie relacji i zdobywanie kompetencji miękkich i technologicznych. Takie podejście pozwala tworzyć silny profil zawodowy, gotowy na wyzwania, które przyniesie przyszłość. Traktowanie swojego rozwoju jak projektu, nad którym masz wpływ, to sposób na świadome budowanie kariery i życia zawodowego.

Źródła:

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny

AI ANSGK Doradztwo zawodowe Kariera Kierunek Kutno Politechnika Wrocławska SI Studenci